Help:Evolving knowledge/nl

This page is a translated version of the page Help:Evolving knowledge and the translation is 100% complete.

Evolutionaire kennis is kennis die in de loop van de tijd verandert.

Er zijn ten minste twee belangrijke redenen waarom kennis evolueert. De eerste is dat de wereld verandert. De hoofdstad van Brazil (Q155) was eens Rio de Janeiro (Q8678)  View with Reasonator View with SQID, maar is nu Brasília (Q2844). De tweede is dat wat ooit geloofd werd dat waar was, nu anders bekeken wordt. Zo was spontaneous generation (Q178263) ooit een legitieme wetenschappelijke theorie over de verschijning van levende organismen elke dag, maar is die theorie nu verouderd. Wikidata heeft mechanismen om te gaan met beide soorten kennisontwikkeling in zijn datamodel, het gebruik van rangen en door de gemeenschap gedefinieerde kwalificaties.

Evolutionaire wereld

Veranderingen in de toestand van de wereld, zoals de verandering van de hoofdstad van Brazilië, worden zowel behandeld met behulp van kwalificaties, om de datums en perioden uit te drukken waarop een verklaring als geldig wordt beschouwd, als met behulp van rangen om de meest actuele waarde te benadrukken.

Tijdsperiode waarin een verklaring geldig is

De kwalificaties worden gebruikt om de geldigheidsperiode van de verklaring aan te geven. We kunnen uitdrukken dat een politicus president was van een land tussen een bepaalde datum of een andere dankzij kwalificaties als de start time (P580)   en de end time (P582)  , en we kunnen zeggen dat Pangaea (Q4398)      het continent van het tijdperk was van de tijdperken Carboniferous (Q133738), Permian (Q76402) en Triassic (Q47158) dankzij de kwalificaties als valid in period (P1264)  .

Voorbeelden:

Waarden die nu geldig zijn

De hoofdstad van Brazilië is (waarschijnlijk op het moment dat u deze zin leest) Brasilia. Een gebruiker die de hoofdstad van Brazilië wil weten, wil waarschijnlijk dat het antwoord geldig is op het moment dat hij de vraag stelt, en niet een historische waarde. Rangen is een functie van het Wikibase-datamodel die dit mogelijk maakt. Historische waarden moeten worden behandeld met "normale" rangverklaringen, terwijl de waarde(en) die op het moment geldig is (zijn) moet worden gerangschikt als "voorkeur".

De rang met de "voorkeur" verklaring zal waarschijnlijk geen einddatum hebben.

Hier is het voorbeeld van het vorige gedeelte, waarin de passende rangen zijn toegevoegd (in 2018):

Verouderde waarden zonder vervanging

Soms had een eigenschap historisch een waarde voor een verklaring, maar tegenwoordig is er geen echte relevante vervanging voor de waarde. Een stad had bijvoorbeeld in de geschiedenis kort de hoofdstad van een staat kunnen zijn, maar nu is het niet echt een hoofdstad van iets. Omdat het niet echt meer een geldige waarde is die in de resultaten van een zoekopdracht met geldige rangen zou kunnen verschijnen, is een oplossing om een statement toe te voegen met no value Help en de voorkeursrang voor deze eigenschap. Zo zal het niet in vragen verschijnen die geen historische waarden willen.

Een voorbeeld is de Okiato (Q7081990)

Alleen zal het in elke vraag verschijnen omdat het de beter gerangschikte verklaring is en geldig en dus een normale rang is. Om het te onderdrukken, voeg gewoon een verklaring toe als

Verouderde theorieën of fouten

In het geval van afgewezen overtuigingen of bekende fouten is de aanpak van Wikidata niet het verwijderen van de verklaringen, maar het gebruik van de "afgewaardeerde" rang. Het is immers nog steeds waar dat de verwijzingen die gebruikt worden om de verklaringen te maken, ze uitdrukken, nietwaar? Het is gewoon dat wat ze zeggen, geloofd of gekend is als vals. Dit stelt bijvoorbeeld in staat fouten te documenteren zodat ze niet opnieuw in Wikidata worden ingevoerd, of iets te zeggen over vervallen theorieën.

Afgeschafte (deprecated) verklaringen worden in de database bewaard, maar zijn moeilijker te vinden. De query service zal ze bijvoorbeeld niet vinden, tenzij de query er expliciet om vraagt, en de Scribunto en Sjabloon Wikimedia API's die het mogelijk maken om Wikidata te gebruiken op Wikipedia en haar zusterprojecten zullen deze standaard niet gebruiken.